BALIKESİR

BURHANİYE

Burhaniye, Balıkesir ilinin Ege Denizi kıyısında bulunan bir ilçesidir. Ağırlıklı olarak zeytinyağı üretimine yönelik zeytincilik ve iç turizm merkezidir. Çanakkale-İzmir Otoyolu (E87) ilçe merkezinden geçer.

Ege Bölgeside yer alan ilçe, kuzeyde Kazdağı güneyde Madra Dağı arasında kalan Edremit Körfezi bölgede bulunur. İlçe merkezi ve ilçenin kuzeyi, Edremit Kıyı Ovasının güneyinde bulunur. İlçenin, geri kalanı Madra Dağının kuzeyi ve dağın denize doğru uzanan alçak tepelerinin üzerindedir. Kıyıda bulunan Bağlar Burnu ise ilçenin güneybatı sınırıdır. İlçenin başlıca akarsuları Havran Çayı ve Karınca Çayıdır.

İlçenin güney ve güneybatısında Madra Dağlarının kıyıya doğru alçalan Peneplen alanlarının faylarla kaplı olması ilçe merkezinin etrafının 1. derecede deprem merkezi kuşağında yer almasına neden olmuştur. 2011 yılı 18 Nisan’da gerçekleşen 2,6 büyüklüğündeki deprem, bölgenin sismik hareketliliğin bir göstergesidir.[4]

Bölgede ılıman Akdeniz iklimi görülür. Kışlar ılık ve yağışlı yazlar ise sıcak ve kurak geçer. Soğuk kuzey rüzgarlarını, Kaz dağının kestiği ilçede, hakim rüzgarlar; poyraz, lodos ve Ege’ye özgü imbat rüzgarlarıdır.

Tarihçe

Türkler öncesi tarih

Burhaniye Kuvayi Milliye Müzesi ‘nden görünüm

İlk Çağdan günümüze önemli bir yerleşim merkezi olan ilçede yapılan kazılar sonucu önemli erken dönem kült merkezleri keşfetilmiştir. Sunak amacıyla kullanıldığı düşünülen bu yerlerden bazılaraın bulunan buluntular Roma ve Bizans dönemleride uzanmaktadır. İçlerinde en bilineni Dutluca köyündeki “Deliklitaş”tır. Altarla sırasıyla şunlardır;[6]

  • Asartepe
  • Balıklı taş
  • Börezli köyü Altarı
  • Çamlık Tepe
  • Dede Kaya
  • Dede Tepe
  • Deliklitaş
  • Duvanlı Kaya
  • Fuğla Tepe
  • Harmankaya
  • Hisarköy Altarı
  • İnkaya Mağrası
  • Kaplan Sivrisi
  • Merdivenli Kaya
  • Pekmez tepe
  • Yılantepe

İlçedeki en önemli antik kent Adramytteion‘dur. Yapılan araştırmalar ve elde edilen bulgulara göre kentin ilk olarak Balkanlardan gelenMisyalılar tarafından kurulduğu anlaşılmaktadır. Daha sonraları Lidyalıların egemenliğine giren kentin adının, Lidya kralı’nın kardeşi “Adramis (Adramys)” ‘den aldığı düşünülür.[7]Diğer bir görüşte isimin “adra-mut (adra vadisi)” yani adra isimli erkek baş tanrının vadisi şeklinde ortaya çıktığıdır.[8] Antik kent önceleri, ilçe merkezinin bir mahallesi olanÖren’de denize hakim bir tepeyken (Karataş Tepesi), zamanla depremler ve sahilden yapılan saldırılar neticesinde, iç kesimlere kaymış ve bugün komşu Edremit İlçesi ile bu ad hâlâ yaşamaktadır.

Antik Troas, Misya ve Aiolis bölgelerinin kesişiminde yer alan Adramytteion şehri, antik coğrafyacı Strabon tarafından, Atinalılar tarafından kolonize edilmiş, hem bir liman hem de bir deniz üssü olarak tanımlanır. Ayrıca Strabon, Adramytteionluların, Havran Çayı (Euenos) üzerine yaptıkları güzel su kemerlerinden de söz eder.[9] İlçenin eski adı bu su kemerlerine itafen “Kemer” ‘dir. Truva ile Pergamon şehir merkezlerini birbirine bağlayan ticaret yolu üzerinde bulunan kent, Pergamon krallığının Roma egemenliğini tanıması ile önce Roma, sonra Bizans egemenliğine girmiştir.

Nüfus

Kent merkezinden bir görünüm

İlçe bağlısı olarak merkez hariç olmak üzere ilçe merkezine bağlı; 1 belde, 25 köy ve 11 mahalleden oluşmaktadır. İlçe merkezi birbirinden kopuk olarak gelişen iç kısımdaki merkez ve sahil kesiminden oluşur. Artık aradaki kopukluk, gelişen yazlık tipi konut sektörüyle tamamlanmaktadır.

İlçenin etnografik yapısı, Manavlar, Yörükler, Mübadil ve Muhacırlardan oluşur. Ayrıca ilçedeki Tahtacı köyü, Alevi köyüdür ve Pelitköy beldesi ise Sunni-Alevi karışık bir yerleşim yeridir.

Kültür

Koca Camii’nin görünümü.

Burhaniye, Kuzey Ege’deki birçok yer gibi, turizm ile geç tanıştığından hala büyük oranda yerel kültürünü korumaktadır. Özellikle iç kesimlerdeki dağ köyleri tipik Yörük köyleridir. İlçede Ege şivesi köylerde ve yaşlı kesim arasında yaygındır. İlçe merkezi için “Kemer” adı,Edremit Körfezi ve kıyıları için sadece “Körfez” adı kullanılmaktadır. Keşkek özellikle köylerde yapılan geleneksel bir yemektir. İlçenin pazartesi günleri kurulan pazarı, ilçe geneli ve civar ilçelerde de meşhurdur.

İlçenin konu olduğu “Kozak Dağının Çamları” türküsünden bir bölüm;

“Kozak Dağı’nın çamları, yere değer dalları.
Bizim için yapılmış, şu Kemer konakları.”

Burhaniye Kuvvay-i Milliye Müzesi: Eski halkevi binası olan 2 katlı taş bina restore edilerek müzeye dönüştürülmüştür. İlçe merkezindeKoca Cami yakınında Kuvâ-i Milliye Şehitler Anıtı ‘nın karşısında yer almaktadır. Müzenin ilk katı ilçede çıkan arkeolojik eserlere, ikinci katı ise etnografya bölümü görüntüsündedir.

Yağcı Kültür Merkezi: Aslen İskele mahallesindeki eski bir yağ fabrikası olan yapı artık ilçede kültür merkezi olarak faaliyet göstermektedir. Galeri olarak sergilere ve sınırlı sayıda katımcının bulunduğu konsere ev sahipliği yapmaktadır.

Ören Açık Hava Tiyatrosu: Ören mahallesinin iç tarafında yer alan tiyatro, yaz döneminde ilçenin başlıca tiyatro ve konser alanıdır.

Uluslararası Zeytin ve Zeytinyağı Festivali: İlçenin temel ürünü zeytin ve zeytinyağını tanıtmayı amaçlayan etkinlik, birçok kültürde olduğu gibi hasat sonrası yapılan bir şenliktir. Deve Güreşleri festival bünyesinde yapılan önemli bir etkinliktir.

Burhaniye Ören Turizm Kültür ve Sanat Festivali: 20 yılı aşkın bir geçmişi olan festival, yaz döneminde ilçedeki yerli turistlerinde katılımla çok sayıda kişiye ulaşabilmektedir.

KAYNAKÇA: http://tr.wikipedia.org/wiki/Burhaniye

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir