Haber Yazımında Dikkat Edilecek Kurallar
Halkla ilişkiler yazarlığında, oluşturulacak basın bültenlerinin, medya editörlerinin ya da muhabirlerin zorlanmadan habere dönüştürebilmeleri için, haber formatında yazılmaları uygun olmaktadır. Basın bültenleri ya yetkili kişinin ağzından konuşma metni olarak verilmekte ya da yetkilinin söyledikleri, haber yüklemleri kullanılarak haber formatında sunulmaktadır. Haber formatında hazırlanan basın bültenlerinin, medya editörleri tarafından daha az çabayla haber medyasında yer alması, bu tür bülten yazarlığını daha fazla tercih nedeni olarak ortaya çıkarmaktadır.
Bu bağlamda, medya için basın bülteni hazırlamada bazı haber yazım kurallarını göz önünde bulundurmak yararlı olacaktır.
– Haber yazmadan önce eldeki bilgiler gözden geçirilmeli, tüm bilgilerin doğru olduğu kanıtlanmalı. Tüm bilgilere hakim olarak haber yazımına başlanmalı.
– Haber başlığı iyi belirlenmeli. Haber başlığı, haberi birkaç sözcükle anlatacak özellikte ve anlatım yoğunluğunda seçilmeli.
– Haberin hangi teknikle yazılacağına karar verip habere uygun giriş cümlesini de ona göre seçmeli.
– Haber yazımında toplumun örf, adet ve gelenekleri göz önünde bulundurulmalı ve bu değerlere saygılı davranılmalı, yasalar akıldan çıkarılmamalı, kişilere yönelik onur kırıcı söz ve deyimler kullanılmamalı.
– Haberleri, genel anlatımlı olarak vermek yerine olayın görgü şahitlerinin ağızlarından, bir kaynağa dayandırarak vermek gereklidir.
– Haber yüklemlerini geniş yelpaze ve çeşitlilikte kullanmalı.
– Bazı haber yüklemlerinin kullanımında dikkatli davranmak gerekir. Örneğin, ileri sürdü, savundu yüklemlerinde, gerçekten savunulacak bir fikrin haber kaynağına ait olması gereklidir.
– İstatistiksel sonuçlar, haberde basitleştirilmeli ve okuyucuların anlayacağı biçime dönüştürülmeli.
– Dil ve imla kurallarına, yazım kurallarına karşı çok hassas davranılmalı.
– Muhabir kendi fikirlerini habere katmamalı. Haber yorumsuz olarak yazılmalı.
– Haberle ilişkili kişilerin kim olduğu iyice tanıtılmalı. – Haber kaynağı mutlaka belirtilmeli.
– Sıfat ve zarf kullanırken dikkatli olmalı; “kalabalık bir kitle” yerine “5 bin kişi” gibi daha somut ifadeler kullanılmalı.
– Cümleye zaman ya da sayı belirten rakamlı ifadelerle başlanmamalı.
– Sayıların kullanımında dikkatli olunmalı; örneğin 75.350 yerine “75 bin 350″ yazılmalı.
– Sıradan tanımlamalardan (şok oldu, iğne atsan yere düşmez gibi) ifadelerden kaçınmalı.
– Gözetim altına alma, tutuklama, hüküm giyme gibi konular üzerinde hassasiyetle durmalı, suçu ispat edilmemiş hiç bir kimse için suçlu gibi ifadeler kullanılmamalı.
– Bir konuşmayı haber yaparken, konuşma bir tırnak içinde bütün olarak verilmemeli, konuşmanın özü göz önünde bulundurularak, çeşitli parçalara ayrılarak haber yüklemleriyle anlatım süslenmeli.
– Uzun cümlelerden kaçınmalı, 15-20 sözcükte nokta koymasını bilmeli.
– Söylemi ve anlaşılması zor sözcükleri kullanmamalı.
– Halk dilinde yaygın sözcükler tercih edilmeli. Aynı sözcükler bir cümlede bir kez kullanılmalı.
– Haber anlatımında olumsuz ifadeler kullanmaktan kaçınmalı “…mamaktadır” yerine, “… mak istemiyor” gibi ifade kullanmalı.
– Cümleler, yalın ve açık, kolay anlaşılır olmalı.
– İsim ve unvanlar doğru yazılmalı.
Kaynak: http://notoku.com/haber-yaziminda-dikkat-edilecek-kurallar/#ixzz3TzgWuNka