EBRU SANATI
EBRU; SUYA HAYAT, RENKLERE CAN VE KAĞIDA VÜCUT…
Geleneksel Türk sanatlarından biri olan ebru, kabaca; yoğunluğu (akışkanlığı) kitre gibi maddelerle artırılmış su yüzeyine, toprak boyaların, at kılından yapılan fırçalar kullanılarak serpilmesi ile elde edilen renkli desenin, kağıda aktarılması işidir diye tarif edilebilir.
Ebru sanatında suyun yoğunluğunu ayarlamak için kitre, mahlep, denizkadayıfı gibi malzemeler kullanılır. Ebru boyaları genellikle topraktan elde edilen, asit ve kazein içermeyen, suda erimeyen boyar maddelerdir. Ebruda kullanılan fırçalar at kuyruk kılından yapılır. Ebru teknesi 35 cm X 50 cm ebatlarında 5-6 cm derinliğinde galvaniz, sac veya çelikten imal edilir. Farklı desenler meydana getirmek için ve çiçek yapmak için kullanılan, ölçü ve şekilleri değişik taraklar bu sanatın malzemeleri arasında yer alır.
Ebru sanatında kullanılan suyun ve boyaların aya
rının yapılması bu sanatın en zor aşamasıdır. Doğru su yoğunluk ayarını yapmayı öğrenmeden ve boyaların su-öd dengesini hazırlamayı bilmeden ebru yapmak mümkün değildir. Bu sebeple ebru ancak bir üstadın yanında onun tecrübelerinden istifade ederek öğrenilebilir. Su yüzeyinde yapılan, her renkli çalışmaya ebru denemeyeceği gibi, bu sanatın hazırlık aşamasını ve doğru malzemelerini kullanmayı bilmeden “ebru” yaptığını sananlara da ebru sanatçısı denemez.
Eski bir kâğıt bezeme (süsleme) sanatı olan ebru asıl olarak bir cilt sanatıdır. İlk defa nerede ve kim tarafından yapıldığı kesin olarak bilinmese de, araştırmacıların genel kanaati; ilk olarak Türkistan coğrafyasında yapıldığıdır. Daha sonra İran’a ve oradan da Osmanlı coğrafyasına geldiği bilinmektedir.
Osmanlı da sanatsal açıdan kemale ermiş olan ebru, gerek kullanılan malzemeler ve boyalar gerekse teknik açıdan asıl kimliğini kazanmıştır. 1700 ili yıllarda İstanbul da yaşamış olan Hatip Mehmet Efendi, ebru sanatında “Hatip ebrusu” diye bilinen, su yüzeyinde figüratif desenler oluşturmayı ilk olarak başaran kişidir. Bundan sonra çeşitli Türk ebru ustaları farklı desen ve çiçek yapım tekniklerini başarı ile uygulayarak ebru sanatını günümüze taşımışlardır.
Avrupa da Türk mermer kağıdı veya Türk kağıdı olarak bilinen ebru günümüzde dünyanın hemen her ülkesinde az da olsa bilinmekte ve uygulanmaktadır. Farklı ülkelerde ebru diye bilinse de, kullanılan malzemeler ve boyalar açısından geleneksel ebru sanatından çok uzak çalışmalara rastlanmaktadır.
KAYNAK:http://www.dokusu.com/ebru-sanati-nedir/