SİNOVAC HAKKINDAKİ BİLGİLER
CoronaVac aşısı, Çinli ilaç şirketi Sinovac Biotech ve Brezilyalı biyolojik araştırmalar yapan Butantan Enstitüsünün iş birliğinde geliştirildi. Makak maymunlarındaki ilk sonuçlar, aşının 10 Covid-19 suşunu nötralize eden antikorlar ürettiğini ortaya çıkardı. Sinovac’ın 17 Kasım’da dünyanın en eski tıp dergilerinden ‘Lancet’te yayınlanan ilk denemelerinin ön sonuçlarına göre, aşının güvenli olduğu kaydedildi. Ancak aşının COVID-19’dan kurtulan hastalara kıyasla daha düşük antikor seviyelerine sahip orta düzeyde bir bağışıklık tepkisi ürettiği belirtildi. CoronaVac, Lancet’te, “farelerde, sıçanlarda ve insan olmayan primatlarda iyi immünojenisite gösteren COVID-19’a karşı inaktive edilmiş bir aşı adayı” olarak tanımlanıyor.
CoronaVac aşısının yan etkisi var mı?
Lancet’in yaptığı değerlendirmede aşının olumsuz reaksiyonlarının hafif olduğu belirtiliyor; en yaygın semptomun enjeksiyon bölgesinde görülen ağrı olduğu ifade ediliyor. Viral vektörlü aşılar veya DNA veya RNA gibi diğer COVID-19 aşı adaylarıyla karşılaştırıldığında, CoronaVac ile aşılamadan sonra ateş oluşumunun nispeten düşük olduğu kaydediliyor.
Türkiye’de aşılamanın devam eden aşamalarında her 500 gönüllüde ara değerlendirme raporları hazırlanıyor. 6 Kasım tarihinde 518 kişi ile hazırlanan ara güvenlilik raporuna göre, aşının önemli bir yan etkisinin bulunmadığı tespit edildi.
En sık görülen yan etkiler yorgunluk (yüzde 7,5), baş ağrısı (yüzde 3,5), kas ağrısı (yüzde 3), ateş (yüzde 3) ve enjeksiyon yerinde ağrı (yüzde 2,5) olarak raporlandı.
Bağımsız veri izleme komitesi, ara güvenlilik raporununda aşının güvenliliği ile ilgili çekinceleri olmadığını bildirdi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ile Covid-19 aşısı olan Bilim Kurulu üyesi Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz da aşının ilk yan etkilerinin aşının uygulandığı bölgede ağrı yaptığını, genel olarak ise baş ağrısı, yorgunluk, kas-eklem ağrısı olduğunu söyledi. Türkiye’nin 50 milyon doz sipariş verdiği Çinli CoronaVac aşısını Türkiye dışında Endonezya (125), Brezilya (46), Şili (60) ve Hong Kong (7,5) talepte bulundu.
Yüzde 91,25 etkili olduğu açıklandı
Aşıyla ilgili değerlendirmede, “18-59 yaşları arasındaki sağlıklı yetişkinlerde farklı konsantrasyonlarda ve farklı doz programları kullanan iki CoronaVac dozunun iyi tolere edildiğini ve orta derecede immünojenik olduğunu bulduk.” deniliyor. CoronaVac, Endonezya ve Bangladeş’teki insanlar üzerinde üçüncü aşama denemelerine ek olarak Brezilya’da Temmuz ayında üçüncü aşama denemelerine girdi. Brezilya’da 13 bin gönüllü üzerinde denenen aşı adayının deneyleri, beklenmedik bir yan etki nedeniyle 10 Kasım’da durdurulmuş ve 12 Kasım’da yeniden başlatılmıştı. Ankara’da toplanan Bilim Kurulu Toplantısı’nda konuşan Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serhat Ünal, CoronaVac isimli aşının, toplam aşı etkinliğinin yüzde 91,25 hesaplandığını söyledi. Ancak bilim insanları Çin merkezli Sinovac’ın Covid-19 aşısıyla ilgili çıkan ilk sonuçlarının parça parça aktarılması ve beklenen test sonuçlarının geciktirilmesinin CoronoVac aşına olan güveni sarsılabileceğini belirtiyor. Henüz faz 3 klinik testleri tamamlanmayan aşı ile ilgili Türkiye’de yayınlan bir araştırmada tedavinin yüzde 91,25 oranında etkili olduğu belirtilmişti. Ancak aynı gün Brezilya’da CoronaVac aşısının yüzde 50 ila 90 oranında etkili olduğunu gösteren bir başka araştırma yayınlandı.
‘Aşı sonuçları ülkeye göre farklı olabilir’
Reuters’e konuşan uzmanlar test protokolleri, veri boyutu ve popülasyon farklılığından dolayı aynı aşının farklı sonuçlar verebileceğinin altını çizerken, bugüne kadar CoronaVac için yayınlanan sonuçların bazı karışıklıklara sebep olabileceği uyarısında bulundu.
Aşılama yöntemi nasıl?
Türkiye, üçüncü faz çalışmaları devam eden Çin menşeli Covid-19 aşısını deneme uygulamalarına katıldı. Bu aşının, toplamda 12 bin 450 gönüllü üzerinde uygulanması planlanıyor. Sağlık çalışanları grubundaki uygulamaların güvenlilik verileri olumlu olarak değerlendirildiği için uygulamalar normal riskli vatandaşlara da açıldı.
Bakanlığın açıklamasına göre aşı şu şekilde uygulanıyor: “Aşı çalışmasında, gönüllülerin bir kısmına gerçek aşı, diğer bölümüne ise plasebo veriliyor. Bu yöntem, bilgisayar programı tarafından rastgele olarak belirleniyor ve hangi gönüllüye ne yapıldığını araştırma ekibi bilmiyor. Gönüllü vatandaşlar üzerinde yapılacak denemelerde, her 3 kişiden 2’sine gerçek aşı uygulanacak. Bu sayede gerçek aşı ile aşı olmayanlar arasında etki farkı ortaya konulabilecek. Çalışmanın bitiminde, plasebo kolundaki tüm gönüllüler de tekrar merkezlere davet edilecek ve gerçek aşı uygulaması yapılacak.”
KAYNAK