HANGİ ÜLKEDE KAÇ KİŞİYE COVİD-19 AŞISI YAPILDI? KÜRESEL ÇAPTA AŞILAMADA SON DURUM NE?

Sevim ÖZTÜRK Covid-19

Türkiye’de Covid-19 aşı randevusunda yaş sınırı 25’e indi, 23 Haziran’dan itibaren randevuların alınabileceği açıklandı.

Küresel çapta Covid-19 aşı çalışmaları hızla devam ediyor ancak ülkeler arasında büyük farklılıklar da gözlemleniyor. Dünya genelinde, ikinci doz aşı yapılanlar da dahil olmak üzere şu ana kadar yapılan doz sayısı 2,66 milyarı geçti.

Aşılamaya hız verilmesini isteyen Dünya Sağlık Örgütü, eylül ayına kadar bütün ülkelerden nüfuslarının en az yüzde 10’unu aşılaması çağrısı yaptı. DSÖ, aşı tedariğinde yaşanan sıkıntılardan dolayı her 10 Afrika ülkesinden 9’unun bu hedefe ulaşamayacağını öngörüyor.

Türkiye’de 22 Haziran 2021 itibarıyla 43 milyon 61 bin 705 doz koronavirüs aşısı yapıldı. Türkiye rakamsal olarak Çin, ABD, Hindistan, İngiltere, Brezilya, Almanya, Fransa ve İtalya’dan sonra en çok aşı yapan ülkelerden biri.

Aşağıdaki grafikte, Bloomberg’in verilerine göre 20 milyondan fazla doz aşı yapılan ülkeler arasında, en az bir doz aşı yaptıranların nüfusa oranı gösteriliyor. Our World In Data verileri ile hazırlanan grafikte, neredeyse 1 milyar doz aşının yapıldığı Çin, geriye dönük veri eksikliğinden dolayı yer almıyor.

Nüfusu yüz binlerle ifade edilen Cebelitarık, Seyşeller, Butan ve Falkland Adaları gibi küçük devlet ve yönetim birimleri halkın çoğunluğunu ya da tamamını aşılayanlar listesinde başı çekiyor.

Daha kalabalık ülkelere bakıldığında ise İzlanda, Kanada, İsrail, Bahreyn ve Uruguay halkın yüzde 60’ından fazlasının en az bir doz aşılandığı ülkeleri oluşturuyor.

Aşı istatistiklerini günlük derleyen Our World In Data verilerine göre dünya nüfusunun yaklaşık 21,36’sı en az bir doz aşı oldu. Kuzey Amerika’da ise her 100 kişiden en az 40’ı aşı yaptırma imkanı bulurken, Afrika’da ise bu sayısı sadece 2.

Geçtiğimiz aylarda nüfusa göre sıralamada listeye giremeyen Fransa, Almanya, Polonya, Macaristan İspanya ve İtalya’nın büyük yükselişi göze çarpıyor. Bu ülkelerde şu anda nüfusun en az yüzde 30’undan fazlası ilk doz aşıyı yaptırmış durumda.

Avrupa’da koronavirüsten en çok etkilenen ülke olan İngiltere’de ise aşılananların nüfusa oranı yüzde 60’ı geçti.

Aşıların ilk partisi, Avrupa Birliği ülkelerinin nüfuslarına orantılı olarak 26 Aralık’tan itibaren dağıtılmaya başlandı. Ancak aşı tedariğinde anlaşmanın gerisinde kalındı.

Aşı konusunda ülkeler arasında sipariş yarışı yaşanırken, Çin, Almanya, Rusya, ABD ve İngiltere’de üretilen aşılar dünya genelinde dağıtılıyor. Bazı ülkeler birden fazla aşı firmasıyla anlaşırken, zengin ülkelerin ihtiyacından fazla aşı sipariş etmesiyle yoksul ülkelerin aşıya ulaşamaması acı bir gerçek.

Türkiye’de bugüne kadar kaç kişi aşı yaptı?

Koronavirüsle mücadelede Türkiye’de 14 Ocak günü başlatılan aşı uygulaması kapsamında ülke genelinde yapılan aşı sayısı 43 milyonu geçti. Sağlık Bakanlığının “Covid-19 Aşısı Bilgilendirme Platformu”nda yer alan anlık verilere göre, 28 milyon 524 bin 23 kişiye aşının birinci dozu uygulanırken, 14 milyon 537 bin 682 kişinin ikinci dozları da tamamlandı. Böylece yapılan toplam aşı sayısı 40 milyonu aştı.

İllerin üzerine tıklayarak Sağlık Bakanlığının 18 Haziran 2021 itibarıyla uygulanan doz rakamlarını görebilirsiniz.

Türkiye’de Çin üretimi Sinovac ile Alman-ABD üretimi Pfizer-BioNTech aşıları yapılıyor.

İlk dozun uygulanmasından 28 gün sonra yapılacak ikinci dozun randevusu hekim tarafından verilip, SMS olarak cep telefonuna gönderiliyor. MHRS ve e-Nabız hesabı üzerinden randevu kontrol edilebiliyor veya değiştirilebiliyor.