KAHRAMANMARAŞ MERKEZ/TÜRKOĞLU

 

 

Genel Bilgiler

Yüzölçümü: 14.505,00 km² 

Nüfus: 1.075.706

İl Trafik No: 46

İl Telefon Kodu: 344

Rakım: 568

Doğu Akdeniz’de bulunan Kahramanmaraş, Başkonuş  ve Yavşan yaylaları, Kapıçam Tabiat Parkı, Körçoban Tabiatı Koruma alanı, mağaraları, barajları, akarsuları, göllleri, dağları, Germanicia Mozaikleri,  Eshab-ı Keyf Külliyesi, kaleleri, tarihi camileri ve çarşıları, geleneksel el sanatları, yöresel mutfağı ve  coğrafi işaret olarak da tescil edilmiş olan tarhanası, pul biberi, dondurması gibi değerleri ile alternatif turizm açısından önemli bir potansiyele sahiptir.

Kahramanmaraş, Akdeniz iklim kuşağında olmakla beraber Orta Anadolu ve Doğu Anadolu iklim kuşaklarıyla sınır teşkil etmektedir. Denize uzaklık ve yükselti nedeniyle değişikliğe uğramış karasallaşmış bir Akdeniz iklim tipi egemendir. Güney illerimize göre daha serindir. Berit, Engizek, Binboğa, Nur Dağı ve Ahır Dağları önemli yükseltilerdendir. Kahramanmaraş, Elbistan ve Göksun Ovaları ilin önemli ovalarıdır. Ceyhan Nehri il sınırları sınırları içerisinde doğmaktadır. Kahramanmaraş akarsu ve kaynak suları bakımından zengin bir görünüm teşkil etmektedir.

TARİHÇE 

Döngel Mağaralarında yapılan araştırmalarda ele geçen buluntular yörede insan yerleşiminin üst paleolotik çağda başladığını, Neolitik ve İlk Tunç çağlarında sürdüğünü göstermektedir. Yöre Orta Tunç Çağında (İÖ 2000-1500) Suriye ve Mezopotamya’yı kapodokya ile Anadolu’nun başka kesimlerine bağlayan önemli kervan yollarının kavşağında yer almıştır.

Markasi (Maraş) Hititlerin dağılma döneminde kurulan Hitit devletlerinden Gurgum’un merkeziydi. Gurgum kent devleti aralıklarla Urartu ve Asurlulara bağlanmıştır. İÖ 7. Yüzyılda Kimmer ve İskit istilasına uğrayan Markasi, bu yüzyılın sonunda Medlerin, İÖ 6. Yüzyılda da Perslerin yönetimine girmiştir. Uzun yıllar Perslerin Kappadokia Satraplığı sınırları içinde kaldıktan sonra İÖ 333 ‘te Makedonyalıların eline geçti. Kappadokia’lıların Makedonya yönetimine karşı ayaklanmasından yararlanan Pers kökenli Ariarathes bağımsızlığını ilan etmiştir. Ariarethes’in kurduğu Kappadokia Krallığı daha sonra pontus devletine bağımlı hale gelmiştir. Markasi bu dönemde Roma ile Pontus arasında sürekli el değiştirmiştir.

 

Romalı Komutan Lucullus’un yörede kısa ömürlü bir krallık kurmasına karşın, Pompeius Markasi ile çevresini İÖ 64’te yeniden Roma topraklarına katmıştır. Romalılar imparator Caligula’nın onuruna kente Germanikeia adını verdiler. Germanikeia birçok kez Sasani’lerin saldırısına uğradı, Bizans döneminde Marasion adıyla anılmıştır. Araplarla Bizanslılar arasında çekişmelere neden olan Marasion, 1079’da Urfa Haçlı komutanlığına bağlanmıştır. 1103’te Selçuklular’ın eline geçmiştir. Daha sonra kentte Danişmendli, Haçlı, Kilikya Krallığı, Eyyubiler, Memlükler hüküm sürmüştür.1339’da Dulkadiroğulları’nın yönetimine girdi. 16. Yüzyıl başlarında Osmanlı topraklarına katılmış ve 1522’de Zulkadiriye Eyaletine bağlanmıştır. Eyaletin adı 1831’de Maraş olarak değiştirilmiştir.

1898’de Halep vilayetine bağlı bir sancak merkezi olan Maraş Mondros mütarekesinin imzalanması ile 22 şubat 1919 da İngiliz işgali altına girmiştir. İngilizler kısa bir süre sonra Musul’a karşılık Anadolu’nun güney kesiminden çekilmiştir. İşgale karşı düzenlenen Ulu Camii mitinginin ardından 30 Ekim 1919 da Fransız birlikleri Maraş’a girmiştir. İşgalci Fransızlarla onlarla işbirliği yapan Ermenilere karşı Sütçü İmam’ın başlattığı silahlı direniş halktan geniş bir destek görmüştür. Direnişi örgütlemek için 29 Kasım 1919’da Maraş Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurulmuştur. Araplar ve harabe çatışmaları ile 21 Ocak 1920’de  başlayan Maraş kent savaşları sonunda Fransızları çekilmeye zorladı.

Kurtuluş Savaşı sırasında halkın gösterdiği direnişten dolayı şehre TBMM tarafından 5 Nisan 1925 tarihinde İstiklal Madalyası verilmiş ve  7 Şubat 1973’te adı Kahramanmaraş olarak değiştirilmiştir.

Kronoloji:    

.                    Hitit Dönemi (M.Ö. 2000-1200)

·                    Geç Hitit Dönemi (M.Ö. 1200-700)

·Asurlular Dönemi (M.Ö. 720 – 612)

·Medler Dönemi (M.Ö. 612-550)

·Persler Dönemi (M.Ö. 550-333)

·Makedonyalılar Dönemi (M.Ö. 333 -58)

·Büyük Roma İmparatorluğu Dönemi (M.Ö. 58 – M.S. 395)

·Bizans Dönemi (M.S. 395-637)

·Müslümanlar Dönemi (M.S. 637- -)

·Selçuklu Dönemi (M.S. 1086-1097)

·Haçlı Senyörleri Dönemi (M.S. 1097-1149)

·2. Kez Selçuklu Dönemi (M.S. 1149-1337)

·Dulkadirli Beyliği Dönemi (M.S. 1337-1522)

·Osmanlı Dönemi (M.S. 1522-1923)

·Cumhuriyet Dönemi (M.S. 1923- -)

   (Kaynak: GÖKHAN, İ. (2011) Başlangıçtan Kurtuluş Harbine Kadar Maraş Tarihi, Ukde Yayınları, Ankara.)

İLÇELER 

1- Oniki Şubat İlçesi: Merkez ilçelerden biridir. Nüfus: 357.870

2- Dulkadiroğlu İlçesi: Merkez ilçelerden biridir. Nüfus: 216.701

3- Elbistan: İl merkezinin 162 km. kuzey doğusunda yer alır. Nüfus: 140.493 Yüzölçümü: 2328 km2

4- Afşin: Kahramanmaraş’ın 146 km. kuzeyinde yer alır. Nüfus: 82.662 Yüzölçümü: 1434 km2

5- Türkoğlu: İl merkezine uzaklığı 26 km’dir. Nüfus: 67.886 Yüzölçümü: 603 km2

6- Pazarcık: İl merkezine 48 kilometre mesafededir. Nüfus: 68843 Yüzölçümü: 1739 km2

7- Çağlayancerit: İl merkezine uzaklığı 64 km’dir. Nüfus: 25.276 Yüzölçümü: 419 km2

8- Göksun: İl merkezine 91 km. uzaklıktadır. Nüfus: 53.157 Yüzölçümü: 1949 km2

9- Andırın: İl merkezine 83 km uzaklıktadır. Nüfus: 35.943 Yüzölçümü: 1198 km2.

10- Nurhak: İl merkezine uzaklığı 152 km’dir. Nüfuz: 13.414 Yüzölçümü: 1225 km2

11- Ekinözü: İl merkezine uzaklığı 169 km’dir. Nüfus: 13.461 Yüzölçümü: 598 km2

ULAŞIM

Hava Yolu: Kahramanmaraş Havalimanının şehir merkezine uzaklığı 5 km olup, ulaşım ticari taksilerle sağlanmaktadır. İstanbul Atatürk ve Sabiha Gökçen Havalimanları ve Ankara Esenboğa Havalimanına uçuşlar bulunmaktadır. DHMİ Kahramanmaraş Havalimanı Müdürlüğü Adres : Erkenez Mah. 46060/Kahramanmaraş Tel : 0344 236 53 520344 236 53 52 Faks : 0344 236 18 96

Kara Yolu: Akdeniz Bölgesinin Doğusunda yer alan şehrimize Türkiye’nin her yerinden ulaşım sağlanmaktadır. Güneydoğu Anadolu, Doğu Anadolu ve İç Anadolu’nun kavşağı durumundadır. Otobüs Terminali şehrin güneyinde yer almakta olup şehir merkezine uzaklığı 2 km’dir. Şehir içi dolmuş, otobüs ve taksi ile terminale ulaşım

sağlanmaktadır.

Türkoğlu Tarihçe

Türkoğlu’nun tarihi pek eski değildir. Yaklaşık 160 yıllık bir geçmişi vardır. Türkoğlu’nun ilk sakinleri Oğuzların Avşar boyuna mensup Tecirli aşiretidir. Tecirli aşireti Tombak, Nadir, Ericek köyleri ile Çukurova arasında göçebe bir hayat yaşıyorlardı. Tecirlilerin bu göçebe yaşamları geliş ve gidişlerde çevreye zarar verince, çevre sakinlerinin şikayetleri artar. Osmanlı Devleti Tehcirlileri zorunlu iskana tabi tutmuştur. Derviş Paşa bu işe görevlendirildi. Uzun uğraşlar sonucunda Tecirliler bulundukları yere zorla yerleştirildiler. Bir bölümü de bugünkü ilçe merkezine yerleştirildiler. Hala bu döneme ait yapılar mevcuttur. Genel olarak bu yerler Cumhuriyet mahallesindedir.

İlçemizin eski adı “Eloğlu”dur. Eloğlu ismi verilmesinin çeşitli rivayetleri vardır. Bunlar;

a) Buraya sonradan geldikleri için çevre sakinleri yabancı anlamında ”ELOĞLU” denilmiştir.

b) El kelimesinin devlet anlamı da vardır.Devlet zoruyla yerleştirildiklerinden dolayı “Eloğlu’nun” devletoğlu anlamı da vardır.

(El=Devlet)

c) Bu çevreye Maraş yöresinden bir genç, kız kaçırır bugünkü ilçe merkezinin alt kısmına saklanırlar. Burası bataklık olduğundan sivrisinekler çok fazladır, bir süre sonra azıkları biter. Genç, Maraş’a azık almaya gider. Bu gidiş ve dönüş uzun sürer. Bu kıza sivrisinekler çok zarar verirler, kız ağlayarak; “Eloğlu’na güven olmaz mı?” diyerek haykırmasından dolayı, bu olayın geçmiş olduğu yere ”Eloğlu” denilmiştir.

Eloğlu Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra Fransız işgaline uğrayan Maraş ile aynı güzergahta olduğundan zaman zaman işgale ve mezalime uğramıştır. Toplu katliamlara maruz kalmışlardır. Ermeniler Fransızlara rehberlik yapmıştır.

Eloğlu bir ara bu mezalimlerden dolayı boşaltılmıştır. Bu sırada Fransızlar merkez Ulu camii’nde ikame etmişlerdir. Eloğlu son olarak 11 Şubat 1920 tarihinden sonra Fransızlar Maraş’tan çekilirken mezalime uğramıştır. Fransızlar çevre çeteleri ile beraber bu bölgeden uzaklaştırılmıştır. (Pusular-Gece baskınları). 12 Şubat 1920 Tarihinde Fransızlar bu bölgeden İslahiye doğrultusunda tamamen ayrılmışlardır.

Eloğlu 1944 yılına kadar köy statüsünde kalmış, 1944 yılında nahiye olmuştur. 11 Şubat 1960 tarihinde dönemin başbakanı Adnan Menderes burayı ziyaret eder, buranın ilçe , adının da Türkoğlu olmasına karar verir. 20 Nisan 1960 tarihli 7033 sayılı yasa ile Kahramanmaraş ilinin 6. ilçesi olur.

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Oğuz Avşar boyu gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Kahramanmaraş merkezine 23 km uzaklıktadır.

İklim[değiştir | kaynağı değiştir]

ilçenin iklimi, Akdeniz iklimi etki alanı içerisindedir.

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1965[4]	29.193	5.941	23.252
1970[5]	31.222	5.960	25.262
1975[6]	42.557	9.207	33.350
1980[7]	48.205	8.493	39.712
1985[8]	51.143	11.207	39.936
1990[9]	60.992	14.608	46.384
2000[10]	62.375	11.918	50.457
2007[11]	62.154	13.822	48.332
2008[12]	64.980	13.933	51.047
2009[13]	65.118	14.274	50.844
2010[14]	65.055	14.390	50.665
2011[15]	65.172	14.539	50.633
2012[16]	66.546	15.262	51.284
2013[17]	67.886	67.886	veri yok
2014[18]	68.423	68.423	veri yok

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

ilçenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.

Belediye[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçede mahalli seçimlerde belediye başkanlığı ve meclis üyeliği seçimleri de yapılmaktadır.

Seçildikleri yıllara göre ilçe bel.bşk.:

Seçim Yılı	Belediye Başkanı
2004 ve 2009	Mustafa Taşhan
1999	Mustafa Taşhan
1994	Cafer Güçlü
1989	Bayram Çullu
1984	Mehmet Darıcı

Altyapı bilgileri[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçede 4 adet ilköğretim ve biri pansiyonlu İmam Hatip Lisesi, Anadolu lisesi, çok programlı lise, düz lise okulları vardır. 2011-2012 Eğitim Öğretim Yılında Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi’ne bağlı Türkoğlu Meslek Yüksekokulu öğrenci almaya başlayacaktır. İlçenin içme suyu şebekesi vardır . Kanalizasyon şebekesi vardır PTT şubesi online vardır. Emniyet amirliği, jandarma, Sağlık ocağı ve 1 adet Fizik tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi hastanesi ve sağlık evi vardır. İlçe ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt Türkiyenin her tarafına kolaylıkla ulaşım vardır. Kahramanmaraş 22 km, Osmaniye 80 km Adana 120 km, Mersin 200 km, Gaziantep 70 km ‘dir. Ayrıca Devlet Demir Yolları tren seferleri de vardır. Elektrik ve sabit telefon ayrıca tüm cep telefon vericileri mevcuttur. İlçede Fizik Tedavi Merkezi de bulunmaktadır. Bu hastane sayesinde merkez il ve Türkiye’nin dört bir tarafından hastalar şifa bulmaktadır. Hastanenin ilçe ekonomisine de büyük bir faydası olmuştur.

KAYNAK

http://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrko%C4%9Flu