Yerel Yönetimler, Gerilla Halkla İlişkiler Uygulamalarının Neresinde?
Yaratıcı ve düşük maliyetin önem kazanması ile birlikte halkla ilişkiler uygulamalarında yeni uygulamalar ortaya çıktı. İlk defa Michael Levine tarafından temeli atılarak literatüre giren gerilla halkla ilişkiler, gerilla yaratıcılık ve gerilla pazarlama kavramları ile yoğrularak pazarlama amaçlı halkla ilişkiler uygulamalarında öne çıkmaya başladı. Levine tarafından gerilla halkla ilişkiler, etkili, hızlı, yenilikçi ve yaratıcı halkla ilişkiler yaklaşımı şeklinde açıklanmaktadır.
Gerilla halkla ilişkiler deyimi ile birlikte kullanılan gerilla yaratıcılık kavramı ise, halkla ilişkilerin alanına Jay Conrad Levinson tarafından kazandırılmıştır. Gerilla yaratıcılık kavramının özü, kampanya konseptinin herkesin anlayabileceği biçimde bir sembol, bir sözcük, ses ya da bir davranış biçimi olarak iletiye dönüştürülmesidir. Gerilla yaratıcılığın kaynağını müşteri, tüketici, sektörü, toplum ve günlük olaylar oluşturmaktadır. Yaratıcılık, pazarlama amaçlı halkla ilişkilerin işletmeler tarafından katma değer olarak algılanması sonucunda pazarlama iletişiminin köşe taşı haline gelmiştir.
Gerilla halkla ilişkiler ve gerilla yaratıcılık kavramlarının bir araya gelmesiyle gerilla pazarlama kavramı ortaya çıktı. Jay Conrad Levinson tarafından literatüre giren gerilla pazarlamanın amacı çok küçük bütçeler ile dikkat çekici ve etkili pazarlama çalışmaları yapmaktır. Yaratıcı fikirler ve şaşırtıcı yaklaşımlar ile daha küçük gruplara marka bilincini ve tüketim alışkanlıkları kazandırmak bu pazarlama tekniğinin hedeflerindendir.
Pazarlamada yeni yaklaşımlardan biri olan gerilla pazarlamanın işletmelere getireceği bazı avantajlar vardır. Bunlar;
– Düşük maliyetli etkin iletişim,
– Az kaynakla daha fazlasını yapma,
– Ortaklaşa hareket,
– Etkin kaynak dengelemesi,
– Alternatif dağıtım kanalları kullanma,
– Alternatif medya kullanma,
– Network,
– Daha fazla hayalgücü,
– Ürün ve servise odaklanmadır.
Gerilla pazarlama uygulamalarının geneline bakacak olursak, ağırlıklı olarak özel kurum/kuruluşlar tarafından kullanılmış olduklarını rahatlıkla görebiliriz. Kamu kurumları ya da sivil toplum örgütleri ise gerilla pazarlamadan ziyade gerilla halkla ilişkiler uygulamalarından faydalanmaktadır, o da sosyal sorumluluk projeleri bazında.
Şişli Belediyesi’nin “Trafik cezası değil, sinema bileti” isimli çalışması, yerel yönetimler bazında gerilla halkla ilişkiler uygulamasına güzel bir örnek. Belediyenin sınırları içerisinde trafikte kalan sürücüler için hazırlanan bu çalışmada, Şişli Belediyesi lider gençleri araçların camları üzerine ceza makbuzuna benzer tutanaklar yapıştırıyorlar. Ceza tutanağıyla karşı karşıya kaldığını sanan sürücüler belgeyi incelediklerinde, ceza değil, iki kişilik sinema ve tiyatro biletleriyle karşılaşıyorlar.
Şişli Belediyesi’nin bu uygulaması, düşük maliyetli olmasına rağmen etkin bir iletişim süreci oluşturmuştur. Ayrıca alternatif dağıtım kanalları kullanılarak hedef kitleye geleneksel iletişim uygulamalarının dışında zengin hayal gücü ve yaratıcılıkla kotarılarak ulaşılmıştır. Belediye tarafından gerçekleştirilen bu uygulama gösteriyor ki; yerel yönetimler yaratıcı çalışmaları gerilla halkla ilişkiler uygulamaları şeklinde hedef kitleleri ile paylaştıklarında, ortaya başarılı çalışmalar çıkabiliyor. Kilit nokta, yerel yönetimlerin bunu gerçekleştirmeye ne kadar cesareti olduğunda yatıyor.